Jesteśmy już po świętach, możliwie rodzinnych spotkaniach i sylwestrze. Cisza w styczniu sprawia, że jest to idealny miesiąc do głębokiej refleksji, odpoczynku i kontemplacji. Pokryte śniegiem drzewa wyglądają jakby spały.
Pogoda
Gryzący zimny i ostry wiatr prawdopodobnie sprawi, że będziesz chciał zostać w domu.
Styczeń jest najzimniejszym miesiącem. Ostre, mroźne wiatry przyćmione są ponurym szarym niebem. Zimno może wydawać się gryzące i bezlitosne. Ciemne dni, lodowate noce i nadchodzący śnieg zatrzymują nas w domowym zaciszu.
Umysł
Teraz, gdy wszystko spowolniło, wykorzystaj tę okazję do ustalenia nowych nawyków. Zacznij od spisania swoich myśli i planów na nowy rok. Przygotuj listę zmian, które chcesz wprowadzić i zrób krok we właściwym kierunku, aby je zrealizować.
Poniedziałek ostatniego pełnego tygodnia w styczniu nazywa się „niebieskim poniedziałkiem”, ponieważ statystycznie jest to najbardziej przygnębiający dzień w roku. (20 stycznia 2025).
Ostre, przejmujące zimno stycznia wydaje się odzwierciedlać gorycz przemian życiowych. Nagle, gdy wszystko wydaje się beznadziejne, wiosna powraca. Wydaje się, że samotność i ponurość stycznia są istotną częścią tego procesu. Jeśli czujesz się przygnębiony, pociesz się: odtąd wszystko już będzie lepsze.
Ciało
Styczeń jest miesiącem przejścia od suchości Vata do wilgoci Kapha. O tej porze roku ciemność i zimno sprawiają, że czujesz się ospały i bardzo senny z zauważalnie mniejszą energią. Zamiast ekstrawertycznej grudniowej aktywności twoje ciało wykorzystuje energię do innych rzeczy. W medycynie chińskiej styczeń jest uważany za najbardziej yin o tej porze roku – czas odbudowy tkanek, odpoczynku i refleksji do wewnątrz, zanim wrócisz do działania w połowie marca.
Twoje ciało nadal dostosowuje się do zimnego powietrza. Gdy wychodzisz na zewnątrz, oddech staje się widoczny, a zimno przenika do szpiku kości. Nos się zapycha, gdy kanały nosowe puchną, aby chronić delikatną tkankę oddechową przed zimnem. Skóra staje się odrętwiała, ponieważ naczynia włosowate ograniczają przepływ krwi w celu zachowania ciepła. Mniejszy przepływ krwi i brak słońca sprawiają, że skóra wydaje się blada i sucha.
Twoje tętno zwalnia wraz z chłodniejszą pogodą, co prowadzi do stagnacji krwi. Ten efekt prowadzi również do wzmocnienia systemu trawienia.
Vata
Podobnie jak Kapha, Vata jest charakteryzuje się zimnem (szczególnie zimne stopy i zimne ręce). Jednak zimno sprawia, że ludzie Vata mogą być szaleni, pełni strachu, niepokoju i nadpobudliwości. Zimno Vata charakteryzuje się w ciele dreszczami. Jednak typy Vata mogą zauważyć odnowione poczucie spokoju po opadnięciu rozpraszającej energii jesiennej. Odpoczynek jest prawie zawsze dobrym lekarstwem dla osób typu Vata, a styczniowe chłodne, ciemne dni zachęcają do głębokiego snu.
Podczas gdy w szczególności typy Kapha mogą zacząć myśleć o uproszczeniu diety, typy Vata powinny nadal jeść obfite posiłki, aby utrzymać izolacyjną warstwę tłuszczu. Sezonowe przemieszczanie się z suchości w wilgoć jest powolne i subtelne, dopóki ciepłe wiosenne temperatury nie stopią nagromadzonej wilgoci i nie uruchomią jej. Typy Vata mogą korzystać z utrzymywania nawilżacza w nocy, aby przeciwdziałać suchemu powietrzu w pomieszczeniu.
Pitta
Typy Pitta nadal cieszą się chłodniejszą pogodą. Podobnie jak Vata, Pitta będzie potrzebować cięższych pokarmów, aby zachować odporność i uniknąć wyczerpania w styczniu. Osoby Pitta szaleją na ośnieżonych stokach. Kochają zimno i aktywność. Sporty zimowe to ich mocne strony.
Kapha
Zimno przygnębia osoby typu Kapha i utrzymuje je w trybie hibernacji. Wilgoć powoduje również, że osoby Kapha czują się ospałe. Osoby Kapha powinny unikać długiego spania porannego. Zamiast tego powinni wstać wcześnie i ćwiczyć dynamiczną jogę, aerobik, zumbę czy cokolwiek innego aby przyspieszyć tętno i krążenie krwi przed zjedzeniem śniadania. Typy kapha mogą zauważyć poczucie ciężkości w styczniu. Jeśli nie zaczną spalać zmagazynowanego tłuszczu zimowego, może się skumulować na wiosnę, powodując zatory i stagnację w ciele.
Ajurwedyjska rutyna
Hibernacja, refleksja, spowolnienie, zaplanowanie celów na cały rok oraz sen. Dobry sen powinien znajdować się na pierwszym miejscu w styczniu. Idź spać około 22:00. Dobrze jest obudzić się ze słońcem, ale nie zmuszaj się do wstawania dużo wcześniej – to pora roku, kiedy naturalnie śpisz więcej. Aby wesprzeć wczesny czas spania i dobry wypoczynek, powinno się nie jeść po zachodzie słońca. Zachowaj ciepło, szczególnie dbaj o ciepłe stopy. Jak zmarzniesz to warto zrobić kąpiel stóp w wodzie ze sproszkowanym imbirem. Nerki są szczególnie wrażliwe na zimno. Noś dłuższe okrycia zakrywające nerki, w czasie medytacji też możesz okryć plecy dodatkowym kocem.
Kontynuuj codzienne automasaż abhyanga z olejkami do masażu Vata, Pitta lub Kapha, w zależności od swojej dosha, aby skóra była jędrna i nawilżona. Dodatkowa warstwa oleju zapewni również ciepło.
Polecam oleje firmy Prakriti: https://prakriti.pl
Płuca i zatoki wymagają dodatkowej opieki, więc codziennie używaj olejku nasya/anu talia/oleju migdałowego, aby zapewnić zdrowie układu oddechowego. Raz w tygodniu można zrobić płukanie nosa specjalną konewką z wodą i solą.
Dodaj regularne ćwiczenia oddechowe (pranayama) do swojej codziennej rutyny, aby utrzymać przepływ krwi. Kontynuuj ćwiczenia ciała poprzez jogę, qigong lub tai chi.
Jest to najlepszy czas na pogłębienie praktyki kontemplacyjnej. Szczególnie polecam kursy oddechowe: http://www.artofliving.org Zanurz się w zakamarki swojej podświadomości. Weź udział w bardziej przemyślanych czynnościach twórczych, takich jak robienie na szydełku, rysowanie, pisanie lub komponowanie nowej piosenki. Cisza i spokój tworzą żyzny grunt pod twórcze poszukiwania. Kreatywność wzrasta w ciszy. Bądź ze sobą szczery i zmieniaj złe nawyki. To bardzo dobry czas na zmiany.
Dieta
Kapusta kiszona i inne kwaśne, sfermentowane produkty spożywcze znajdują się w centrum uwagi w styczniu. Ciesz się nimi, a także octami i marynowanymi burakami. Marynowany czosnek jest również jednym z naszych antybiotyków o tej porze roku. Te produkty były tradycyjnie jedynymi produktami dostępnymi późną zimą. Wiele sfermentowanych potraw jest zarówno rozgrzewających jak i kwaśnych, co nie tylko wytworzy ciepło, ale również nawilży skórę. Łyżka czerwonego wina w nocy rozgrzeje krew.
Grejpfruty dojrzewają na Florydzie w styczniu. Ich ciepło, gorycz i kwaśny smak są idealne do styczniowego klimatu. Pomarańcze również pojawiają się w sezonie i chociaż są mniej gorzkie, nadal są pomocne.
W styczniu zauważ, że tłuste i słodkie pragnienia ustępują wraz z przejściem z sezonu Vata do sezonu Kapha. Twoje ciało nie musi już tworzyć warstwy tłuszczu, aby izolować skórę – już ją ma. Na cześć tego impulsu, by mniej jeść, typy Kapha mogą pościć od ciężkostrawnej żywności i nabiału. Wybieraj lekkie ziarna obejmujące ziarna o nieco szorstkiej jakości, takie jak brązowy ryż, komosa ryżowa, proso lub kasza gryczana. Unikaj ciężkich chlebów i pszenicy.
Ciepłe, obfite posiłki są nadal ważne, ponieważ na zewnątrz jest zimno. Zupy rosołowe z warzywami korzeniowymi stanowią idealny styczniowy posiłek. Najlepiej działają ciepłe, gorzkie warzywa korzeniowe, takie jak rzepa, rabarbar lub pasternak. Możesz zauważyć, że łagodne pragnienie gorzkiego jedzenia zaczyna się pojawiać w styczniu po długiej przerwie.
Ostre potrawy i przyprawy, takie jak ostre zupy bulionowe z imbiru, kurkumy, liścia laurowego i czarnego pieprzu, pomogą utrzymać ciepło. Cynamon pomaga w utrzymaniu dobrego krążenia. Asafetida, kozieradka i kminek to przyprawy idealne dla Vata i Kapha zimą. Ostrych pokarmów nie należy spożywać przed wyjściem na świeżym powietrzu na zimno. Zamiast tego miej te przyprawy w domu podczas kolacji. Na deser Kapha może wybierać lżejsze opcje, takie jak pieczone gruszki z kardamonem.
Zioła
Styczeń jest najważniejszym miesiącem do oczyszczenia i ożywienia krwi, która staje się bardzo zastała z powodu zimna. Zacznij od 3-dniowego oczyszczenia monodietą z kiczeri. Następnie wybierz te zioła, aby zwiększyć efekt oczyszczania. Przepis na kiczeri: http://ajurweda.com/przepisy/
Rozgrzewające, gorzkie zioła doskonale oczyszczają i orzeźwiają krew. Najważniejsze z nich to Chitrak, Shilajit i Guduchi. Shilajit to środek odmładzający, który oczyszcza drogi moczowe i płuca, jednocześnie wzmacniając siłę i wspierając układ odpornościowy. Oczyszcza krew i pomaga usunąć nadmiar Kapha i toksyny z tkanek. Guduchi ma unikalny efekt równoważenia wszystkich trzech dosz i działa jak gorąca gorzka substancja oczyszczająca krew i wątrobę. Chitrak to niezwykle gorący tonik dla krwi.
Trikatu jest stymulantem serca, który rozgrzewa płuca i przyspiesza przepływ krwi. Stosuj Triphalę, aby oczyścić jelita szczególnie po świętach.
Pushkaramool równoważy zarówno Vatę, jak i Kaphę. Jest to szczególnie przydatne zioło w przypadku wilgotnych problemów z oddychaniem typu Kapha. Kurkuma – jedno z najbardziej gorących gorzkich ziół do ożywienia krwi. Nawłoć rozgrzewa i tonizuje nerki, które są szczególnie podatne na mroźne temperatury. Brahmi rozgrzewa ciało i oczyszcza umysł, przywracając ostrość umysłu.
Odchudzanie
To nie przypadek, że początek stycznia przynosi wiele noworocznych postanowień dotyczących odchudzania. Najczęściej siłownie są pełne ludzi. Jesienią pragniesz tłuszczów i cięższych potraw, aby zbudować warstwę izolacyjną, która ochroni Cię przed zbliżającym się zimnem. Do stycznia osiągnąłeś limit tłuszczu. Bogate, ciężkie jedzenie, które jesienią wydawało się tak apetyczne, może łatwo poczuć się jak ołów w twoim brzuchu. Gdy sezon zmienia się z sezonu Vata na jesień i wczesną zimę, na sezon Kapha późną zimą i wiosną, zmieniają się też nasze pragnienia. Wybieraj dietę lżejszą. Żywność, która może wspierać ten proces to zioła trikatu lub gorzka skórka pomarańczowa. Trikatu jest kwintesencją ajurwedyjskiej formuły ziołowej do zrównoważenia Kapha. Jego ocieplająca ostrość pozwala stopić ciężar. Gorzka pomarańcza zawiera synefrynę, substancję mający na celu pobudzanie utraty tłuszczu, zmniejsza apetyt, zwiększa tempo przemiany materii. Działa w celu zwężenia naczyń krwionośnych, zwiększenia ciśnienia krwi i zwiększenia częstości akcji serca.
Jedząc sezonowo i wychodząc naprzeciw pragnieniom twojego organizmu, oczyszczanie i cykl odchudzania rozpoczynający się w styczniu zadzieje się naturalnie.
Życzę zdrowego stycznia.
Dowiedz się więcej co możesz zrobić dla siebie i najbliższych – zapisz się na konsultacje online ayurwanda@gmail.com oraz na masaże i terapie ajurwedyjskie: ewa.satya@gmail.com
Życzymy zdrowego stycznia!